АДÆМЫ РÆГЪМÆ КÆНЫН — Искæмæн йæ царды аккаг бынат ссарынæн баххуыс кæнын. Вывести в люди … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЫНАТЫ БАДЫН КÆНЫН — Чидæр цы у, цы ран ис, цы аккаг у, цы у йæ тых, уый йын базонын кæнын, æмæ йæ хъуыддаг кæдæм нæй, уым йæхи ма тъыссын … Фразеологический словарь иронского диалекта
РАСТ ФÆНДАГЫЛ НЫЛЛÆУЫН КÆНЫН — Искæмæн царды аккаг бынат ссарынæн баххуыс кæнын, цæмæй хæдбар, хæдхъом суа. Вывести на дорогу … Фразеологический словарь иронского диалекта
СЫЛГОЙМАДЖЫ КÆРДÆН ÆРКÆНЫН — Хи лæмæгъæй равдисын. Хъуыбадæйыл сылгоймаджы кæрдæн æрчындæуæд, дæуæн аккаг чи нæу (Æгъуызон Тамбианæн). (Беджызаты Ч. Чи кæй?) … Фразеологический словарь иронского диалекта
НАРТÆ — Нарты кадджыты сæйраг архайджытæ, хъæбатыр, зондджын, зонынджын æмæ æгъдауджын адæмы хатт. Ирон адæм сæ хонынц сæ таурæгъон фыдæлтæ. Хуыцау сæ сфæлдыста уæйгуыты фæстæ. Иу кадæг нын Нарты равзæрды тыххæй афтæ дзуры: – Хуыцау дунейы куы сфæлдыста … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АВДÆН — Дзырд авдæн дæр арæзт у нымæцон авдæй, ома, авд сывæллонæн. Авд сывæллоны бæрц кæмæн уыд нæ фыдæлтæй, уыдон нымад уыдысты æххæст бинонтыл. Æвдæм сывæллоныл та арæх æвæрдтой (уæлдайдæр та дыгурмæ) ном Авдан Æвдæм. Нæ фыдæлты тыххæй хъæуа нæ хъæуа… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АЦÆМÆЗ — Нарты Ацæйы кæстæр фырт. Алæгатæй. Кадæг «Ацæмæз æмæ Насран æлдар» зæгъы: «Ацæтæй мыггаг нал уыдис – Ацæ йæхæдæг зæронд баци, йæ фырт Ацæмæз та ма дзидзидай уыдис». Ахæм уавæры æрæййæфта зæронд Ацæйы йæ хæрæфырт Насран æлдары усы скъæфты рæстæг,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ — см. НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ – перевод Зианы æвæрæн бон йе ‘нусон хæдзар уæлмæрды цæттæ вæйы. Пысылмон хъæуты дæр райдыдтой зиантæн чырын кæнын, æцæг ын йæ сæр фылдæр хатт йæ уæлæ не вæрынц, кæнæ та йын кæнгæ дæр не скæнынц. Чырынæн байбын нæ къахынц.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ГÆВЗ — Мæгуырдзинады, мæгуыргæнæг бардуаг. Ис ыл сæрмагонд аргъау. Хуынгæ дæр афтæ кæны «Гæвз». Дыууæ æфсымæры фæйнæ хъæуы цардысты, иу – хъæздыгæй, иннæ та – мæгуырæй. Иу хатт иу стыр бæрæгбоны мæгуыр æфсымæр хъæздыгмæ фæцыд æмæ йын загъта: «Ме фсымæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
КЪАХЫЛ ÆВÆРЫН — Æндидзын кæнын, аккаг ранмæ æркæнын, цард экономикон æгъдауæй сфидар кæнын. Хуссар Ирыстоны фæллойгæнджытæ сæ хæдзарад тагъд сæвæрдтой йæ къахыл. (Æххуыс ахуыргæнæгæн. 1938. 3.) … Фразеологический словарь иронского диалекта